برای نخستین تصویر از سیاهچاله آماده باشید

ستاره شناسان تلسکوپی را در سرویس قرار دادند. این تلسکوپ که افق رویداد نامگذاری شده، هدف آن دستیابی به چیزی است که قبلا انجام نشده است: تصویربرداری از فضای اطراف سیاهچاله تا افق رویداد آن.

یکی از اهداف این تلسکوپ،  Sagittarius A یا به اختصار Sgr A است. Sgr A سیاهچاله غول پیکری در مرکز کهکشان راه شیری با جرم تقریبی ۴ میلیون برابر خورشید است. به دلیل بزرگی و فاصله نسبتا نزدیک آن (۲۵۶۰۰ سال نوری)، بزرگترین سیاهچاله قابل مشاهده در آسمان ماست. اما «بزرگ» یک واژه است. برآوردهای جاری ، اندازه سیاهچاله را حدود ۱۰۰ واحد نجومی یا کمتر نشان می دهد. ( واحد نجومی AU متوسط فاصله زمین تا خورشید به اندازه ۱۵۰ میلیون کیلومتر است). برخی از برآوردها نشان می دهند که سیاهچاله حتی می تواند به کوچکی فاصله عطارد تا خورشید (۴۶ میلیون کیلومتر) باشد.

وقتی ستاره شناسان سیاهچاله را «می بینند» در واقع نور مواد دیسک چرخشی اطراف سیاهچاله را مشاهده می کنند که در بالای افق رویداد قرار گرفته است. هر چیزی در داخل افق رویداد پنهان است، این نکته نشان می دهد که حتی نور نیز نمی تواند به اندازه کافی سریع حرکت کند تا گرانش سیاهچاله را بشکند و فرار کند. اما در حال حاضر، ابزارهای نجومی، تفکیک پذیری لازم برای تصویر برداری از دیسک چرخان و ساختار آن را ندارند. به همین دلیل است هر «تصویری» که در مقاله خبری و یا کتاب درسی نشان داده می شود، در واقع رندری هنرمندانه است و نه تصویر واقعی. اما همه چیز در حال تغییر است.

تلسکوپ افق رویداد از تکنیکی به نام تداخل سنجی پایه بسیار طولانی - Very Long Baseline Interferometry - استفاده می کند که نیاز به چندین تلسکوپ در حال مشاهده همزمان یک جرم از مکان های مختلف، برای ایجاد تصاویر بسیار دقیق از قسمت های بسیار بسیار کوچک آسمان دارد.

هر چقدر تلسکوپ ها دورتر از هم قرار گرفته باشند، جزییات بیشتری را می توانند جمع آوری کنند. تلسکوپ افق رویداد هشت رادیو تلسکوپ را در سراسر جهان به هم پیوند می دهد که شامل آرایه بزرگ میلی متر/ زیر میلی متری آتاکاما در شیلی، رصدخانه زیرمیلی متری کالتک در هاوایی، تلسکوپ بزرگ میلی متری آلفونسو سرانو در مکزیک، تلسکوپ قطب جنوب در قطب جنوب و دیگر امکانات در فرانسه و اسپانیا برای استفاده از طولانی ترین خط پایه ممکن است. با ایجاد یک تلسکوپ به اندازه واقعی زمین، این پروژه باید بتواند فضای اطراف یک سیاهاله را با جزییات دقیق نشان دهد.

این تلسکوپ به ستاره شناسان اجازه خواهد داد که نه تنها ساختار دیسک اطراف سیاهچاله را مطالعه کنند، بلکه به تست نسبیت عام بپردازند، نگاه دقیق تری به چگونگی تقویت سیاهچاله ها با مواد ستاره ای بیاندازند و حتی شاید مشخص کنند که جریان های خروجی و جت هایی که در سیاهچاله ها رایج هستند، چگونه ساخته می شوند.

این تلسکوپ غول پیکر در تاریخ ۵ آوریل به صورت آنلاین در دسترس قرار گرفت و به مدت یک هفته و نیم تا تاریخ ۱۴ آوریل به جمع آوری داده پرداخت.

این تلسکوپ علاوه بر تصویر برداری از Sgr A نسبتا پایدار ما، همچنین نگاهی به سیاهچاله غول پیکر فعال در M87 نیز می اندازد. M87 یک کهکشان بیضوی بسیار بزرگ در خوشه Virgo است.

مقدار اطلاعاتی که بدست می آید بسیار زیاد است به طوری که انتقال آن به صورت دیجیتالی دارای محدودیت است، بنابراین داده ها به صورت فیزیکی ذخیره می گردد و برای پردازش به موسسه ماکس پلانک در آلمان و رصدخانه هایستک در ماساچوست منتقل می شود.

این پروسه زمان بر است. اما در طول چند ماه، ممکن است در نهایت بتوانیم اولین تصویر از ناحیه اطراف سیاهچاله غول پیکر را داشته باشیم.