کاوش در راز قلب یخزده پلوتو

دانشمندان چند نظریه جدید در توضیح علت بوجود آمدن منطقه قلب یخزده در پلوتو ارائه داده اند. این منطقه اولین بار در سال ۲۰۱۵ توسط فضاپیمای افق های نو آشکار شد. محققان بر روی منطقه غربی قلب یخزده که اصطلاحا اسپوتینک پلانیتیا(Sputnik Planitia) نام گرفته است تمرکز کرده اند که از سه نوع یخ یعنی نیروژن، متان و کربن منواکسید یخزده، تشکیل شده است. به نظر می رسد این منطقه در مقابل قمر شارون (بزرگترین قمر پلوتو) قرار گرفته و در واقع قفل مداری شده اند. دانشمندان معتقدند که منطقه غربی قلب پلوتو بر اثر برخورد جرمی از کمربند کوییپر بوجود آمده است؛ اما یک نظریه بدون نیاز به برخورد نیز وجود دارد. 

تحقیقات انجام شده توسط داگلاین همیلتون (Douglas Hamilton) از دانشگاه مریلند با همکاری تیم افق های نو نشان می دهد ممکن است این منطقه یخی در اوایل شکل گیری پلوتو یعنی زمانی که با سرعت زیادی در حال چرخش بوده، بوجود آمده است و لزوما نیاز به برخورد نبوده. 

با استفاده از مدل های کامپیوتری همیلتون و همکارانش نشان دادند که با توجه به آب و هوای پیچیده پلوتو می توان محل اولیه  Sputnik Planitia را تعیین کنند. انحراف مداری پلوتو ۱۲۰ درجه است. مدل سازی دمایی پلوتو نشان می دهد زمانی که دوره چرخش پلوتو ۲۴۸ سال بوده است، سرد ترین نقاط آن عرض جغرافیایی ۳۰ درجه شمالی و جنوبی بوده. در این مناطق یخ هایی از جمله  Sputnik Planitia شکل گرفته اند که در عرض جغرافیایی ۲۵ درجه قرار دارد. 

همچنین مدل های همیلتون نشان می دهد که با بازتاب نور خورشید و گرم شدن، یخ های کوچکتر یخ های بیشتری را جذب کرده اند. در نتیجه تکه یخ بزرگتری شکل گرفته و دوباره به پایین ترین دما رسیده و چرخه به همین صورت ادامه پیدا کرده. در این فرایند یک کلاهک یخی همچون قلب پلوتو شکل گرفته است. نظربه همیلتون نشان می دهد که این کلاهک یخی به اندزه کافی سنگین بوده تا چند مایل در پوسته پلوتو حرکت کند. 

نظریه های دیگری نیز درباره علت پیدایش این منطقه وجود دارد که به حضور یک اقیانوس زیر سطحی اشاره دارد. 

یکی از نظریا ت توسط فرانسیس نیمه (Francis Nimmo) از دانشگاه سانتا کروز کالیفرنیا ارائه شده است. او معتقد است که یک حوضه بر اثر برخوردی بوجود آمده است و با کاهش سرعت چرخش پلوتو به مکان امروزی رسیده است. با توجه به این نظریه بدلیل وجود آب زیر قطعه یخ و چگالی بیشتر آب نسبت به یخ، این منطقه روپوسته حرکت کرده است. او می گوید اقیانوس های زیر سطحی میلیارد ها سال بر اثر گرمای واپاشی عناصر رادیواکتیو وجود داشته و با یخزدن آن شکستگی هایی روی سطح پلوتو بوجود آمده است. 

منبع: NASA