چرا هنوز بیگانه ای کشف  نکردیم؟

چرا هنوز بیگانه ای یافت نکردیم؟

چندین سال پیش، کارل ساگان پیش بینی کرد تعداد ۱۰۰۰۰ تمدن فرازمینی پیشرفته در کهکشان ما وجود دارد. بعد از ۶۰ سال جستجوی بی نتیجه، یک لیست در حال رشد از دانشمندان به این باور رسیدند که حیات بر روی زمین تنها به دلیل یک سری از حوادث شانسی تصادفی به وجود آمده است، حوادث غیر محتملی که فقط در زمان مناسب گرد آمدند و اتفاق افتادند و هیچ گاه بار دیگر تکرار نخواهند شد. آیا امکان دارد حق با آنها باشد؟ بسیار غیر محتمل است.

زمین یک سیاره سنگی معمولی، در یک سامانه خورشیدی متوسط واقع در بازوی مارپیچی یک کهکشان معمولی است. همه رویدادها و عناصری که گرد آمدند تا جهان ما را بسازند می تواند در هر جایی در سراسر کهکشان اتفاق افتد و هیچ چیز غیر عادی در مورد تکامل حیات بر روی این سیاره یا هر سیاره دیگری وجود ندارد.

در یک کهکشان از صدها میلیارد ستاره، قانون میانگین حکم می کند که زندگی هوشمند باید در جایی وجود داشته باشد. پس چرا ما هنوز آن را نیافتیم؟ دلایل مختلفی می تواند وجود داشته باشد.

جستجوی یک سیگنال رادیویی در کهکشانی از ۴۰۰ میلیارد ستاره در دامنه ای به فاصله ۱۰۰۰۰۰ سال نوری و میلیاردها فرکانس رادیویی، ضرب المثل یافتن سوزن در انبار کاه را بسیار ساده می سازد. تصور کنید که در حال رانندگی به سمت خانه هستید، شما در یک اتومبیل و همسرتان در اتومبیلی دیگر باشد. مه غلیظی دید شما را غیر ممکن می سازد و هیچ گونه دریافت تلفن همراهی وجود نداشته باشد. خوشبختانه هفته قبل شما ۲۵۰ کانال CB در هر دو اتومبیل نصب کردید. متاسفانه شما کانال پخش را فراموش کردید. برای برقراری ارتباط نیاز است که هر دو کانال یکی باشند بنابراین بایستی به صورت جداگانه هر کانال را جستجو کرد، گوش داد، پخش کرد و سپس به کانال بعدی برویم. باید به اندازه کافی خوش شانس باشیم تا کانال مورد نظر را پیدا کنیم.

احتمال رخداد این اتفاق چقدر است؟ زیاد خوب نیست. این سناریو را با ضریب ۱ به ۱۰۰ میلیارد برابر در نظر بگیرید تا ایده ای از چالش پیش روی SETI داشته باشید. علاوه بر آن، یک تمدن پیشرفته احتمالا برای مدت کوتاهی از ارتباطات رادیویی فعال استفاده کند و در تکنولوژی ارتباطی پیچیده تر رشد کند. جستجوی طیف رادیویی نیازمند کاوش در یک فرکانس 24‪/7 برای سالهاست تا اطمینان حاصل شود که هیچ فرکانسی جا نیافتاده است و استفاده از تلسکوپ برای این مدت زمان بسیار گران تمام خواهد شد. در حالی که شما بر روی یک سیگنال متمرکز شده اید، ۲۰ سیگنال فرازمینی دیگر را که در کانال های دیگر می آیند از دست می دهید بدون اینکه از آنها مطمئن شوید.

پارادوکس فرمی توسط بسیاری از شکاکان به عنوان جام مقدس برای اثبات عدم وجود فرازمینی ها استفاده می شود. فرمی استدلال کرد که کهکشانی با این پتانسیل برای حیات باید پر از فرازمینی ها باشد. او اشاره کرد از آنجا که اکثر ستاره ها پیرتر از خورشید ما هستند بنابراین فرازمینی ها باید میلیون ها سال از ما پیشرفته تر باشند. فرمی محاسبه کرد که با سرعت کمتر از سرعت نور تاکنون باید آن فرازمینی ها کهکشان را مستعمره خود می کردند و ما بایستی شواهدی از آن می دیدیم.

در هر حال یک مشکل با این منطق وجود دارد.

در ۵۰۰۰۰ سال انسان احتمالا دید متفاوتی خواهد داشت. در ۱۰ میلیون سال به طور قابل توجهی نسبت به مردم الان متفاوت خواهد بود. تمدنی کاملا متفاوت نسبت به ما و ۱۰ میلیون سال پیشرفته تر را تصور کنید. ممکن است که ما حتی قادر به تشخیص آنها به عنوان شکلی از زندگی نباشیم، چه رسد به هر گونه شواهدی از وجود آنها.

آرتور سی کلارک یک بار گفت موجودات فرازمینی پیشرفته احتمالا از جادو برای ما مبهم تر باشند. ارتباطات آنها برای ما نامفهموم خواهد بود. یک ثانیه اطلاعات آنها معادل کل اطلاعات عمر مطلق ماست. فاصله ها در کهکشان ما بسیار گسترده است. فضاپیماهای کنونی با سرعتی ۲۰ برابر سریعتر از سرعت گلوله سفر می کنند. در حالی که به نظر سریع می رسد، در این سرعت فضاپیما ۷۵۰۰۰ سال طول می کشد تا به نزدیکترین ستاره به ما در فاصله ۴ سال نوری برسد. سال نوری مقیاسی از فاصله ای است که اگر آن فضاپیما با سرعت ۱۸۶ هزار مایل در ثانیه حرکت کند، ۴ سال طول می کشد تا به آن ستاره برسیم.

کاوش ستاره ای در فاصله ۱۰۰۰ سال نوری مانند بودن در ماشین زمان است. نمی توانید این ستاره را همانند آنچه که الان هست ببینید بلکه تصویر کنونی این ستاره مربوط به ۱۰۰۰ سال پیش است. کهکشان ما به طول ۱۰۰۰۰۰ سال نوری و با بیش از ۲۰۰ میلیارد ستاره است. نظریه کنونی نشان می دهد ممکن است بیش از یک میلیارد سیاره زمین مانند در کهکشان ما وجود داشته باشد. اگر فقط یک دهم از آنها میزبان حیات باشند، شامل بیش از ۱۰۰ میلیون سیاره با موجودات تک سلولی و یا پیچیده تر است.

اگر کوچکترین بخش از آنها ( یک صد هزارم ) موفق به تولید مثل شود، ۱۰۰۰ تمدن فرازمینی در کهکشان ما را تشکیل خواهند داد. صرف نظر از اینکه در نظر بگیرید این عدد کم یا زیاد است، این بدین معناست که از لحاظ فنی برای هر ۱۰۰ میلیون ستاره یک تمدن فرازمینی پیشرفته وجود خواهد داشت. نزدیکترین همسایه فرازمینی ما ممکن است بسیار بسیار دور باشد. در فیلم ها و داستان های خیالی  با استفاده از ریسمان، کرم چاله ها و غیره می توان فضاپیما را به آسانی با سرعتی بیشتر از سرعت نور جابجا کرد. اما اگر فیزیک امکان وقوع آن را غیرممکن بداند آن وقت حتی تمدن های پیشرفته فرازمینی ممکن است در پیدا کردن روش های سفر بین ستاره ای با مشکل مواجه شود.

یکی دیگر از دلایل کمیاب بودن فرازمینی ها شاید این باشد که کهکشان ما همانند مربایی از همه نوع موجودات عجیب و غریب و شگرف با مقصدهای مختلف باشد. در این سناریو چرا شکل هوشمند از زندگی باید بخواهد به اینجا بیاید؟ ممکن است مکان های جالب تری برای بازدید وجود داشته باشد. این همانند شکار پرنده نادر است و در زیر پای شما تپه ای از مورچه ها قرار داشته باشد که حتی نگاهی به آنها نمی کنید. استفان هاوکینگ گفته است: «من اعتقاد دارم که حیات فرازمینی در جهان بسیار رایج است، هر چند زندگی هوشمند کمتر است. بعضی میگویند زندگی هوشمند بر روی زمین هنوز هم ظاهر نشده است.»

بسیاری فکر می کنند تمدنی که رادیو را بدست آورد به پنجره کوتاه اما چند صد سال قبل از ادغام هوش مصنوعی با بیولوژی دست پیدا کرده است. ماشین ها همه چیز را آسانتر کرده است، با ریسک به مراتب کمتر و جاودانه تر. این کاملا امکانپذیر است که فرازمینی هایی که در مورد آنها شنیدیم بیشتر شبیه ماشین باشند تا موجودات بیولوژیکی.

به تازگی با فشاری که به SETI وارد شد فعالیت های آن از گوش دادن منفعلانه، به طور فعال به پخش پیام به جهان گسترش یافت. استفان هاوکینگ، یکی از باهوش ترین انسان های این سیاره، فکر نمی کند که این ایده خوبی باشد. او بر این عقیده است که پیام های ما ممکن است توجه ناخواسته موجودات ناخوشایند را به دنبال داشته باشد که با نابود کردن دنیا، ما را به عصر حجر برگردانند. او اتفاقی که برای بومیان آمریکا در هنگام ورود کلمبوس افتاد را به عنوان مثال ذکر کرد. نژاد بیگانه ها ممکن است مجبور به تحمل همان بقایای گونه مهاجم از مناسب ترین فرهنگ باشند. اگر آنها حداقل به هوشمندی استفان هاوکینگ باشند، همه می توانند گوش دهند. ممکن است هم اکنون سیگنالی در راه باشد، هزاران سال نوری را طی کرده باشد و در هفته جاری، یک ماه و یا یک سال بعد به دست ما برسد.

بسیاری از دانشمندان مانند پاول دیویس فکر می کنند SETI نیاز دارد به روش های جستجوی بیشتری فکر کند. او طرفدار تجزیه وتحلیل مکان در سامانه خورشیدی ما مانند ماه، سیارات، سیارک ها و زمین برای شواهدی از عبور بیگانگان است. ما باید این احتمال را بدهیم که در حال حاضر ممکن است پیامی از یک ستاره دریافت کنیم و آن را نشناسیم زیرا توسط چیزی غیر از رادیو فرستاده شده است. فیزیکدان ولادیمیر چارباک فکر می کند که زندگی ممکن است در سراسر کهکشان با طراحی هوشمند گسترده شده است و ممکن است شواهدی از آن در DNA ما نهفته باشد که نیازمند آشکار شدن است.

یکی دیگر از دلایل عدم شناسایی حیات بیگانه این است که هیچ چیزی برای کشف وجود ندارد. به عبارت دیگر، ما تنها داروغه شهر هستیم. بهترین پاسخ به سوال این است که از خود بپرسیم، آیا این منطقی است؟ احتمال بسیار خوبی وجود دارد که در سامانه خورشیدی ما اجرامی وجود داشته باشند که میزبان نوعی از حیات هستند. در کهکشانی با پتانسیل بیش از یک میلیارد سیاره، میتوان تضمین داد که بسیاری از آنها میزبان حیات هستند. ممکن است  صدها میلیون از این دنیاها دارای موجودات زنده باشند. آیا این درست است که در همه این دنیاهای مسکونی، ما تنها گونه تکامل یافته هوشمند هستیم؟

ما انسان ها تمایل داریم که به چیزهایی با شکل مشخص انسانی فکر کنیم. مفاهیمی مثل زندگی نیازمند آب، اکسیژن و بر اساس کربن هستند، یا نژاد پیشرفته بیگانه از رادیو و سیگنال های آن استفاده کند. در فرهنگ عامه، فرازمینی های به تصویر کشیده شده در فیلم ها همانند ما هستند. این به این دلیل است تا بتوانیم احساسات را تشخیص دهیم و سالن های نمایش را پر کنیم. فرازمینی ها ممکن است شبیه ما نباشند همانطور که ما شبیه علف نیستیم و انگیزه آنها کاملا رمزآلود است. احتمال قوی وجود دارد که دلیل اصلی پیدا نکردن فرازمینی ها این باشد که درک ما از آنها کاملا نادرست است.

بنابراین نتیجه چیست؟

زمان و صبر.

اگر ۴.۵ میلیارد سال زمین را ۲۴ ساعت در نظر بگیرید، انسان تا کمی بیش از یک دقیقه قبل از نیمه شب ظاهر نمی شود. حدود ۶۰ سال است که در جستجوی فرازمینی ها هستیم و فقط ۲۰ تا ۳۰ ثانیه از ۲۴ ساعت کل زمین را شامل می شود که ممکن است این جستجو برای حیات هوشمند میلیون ها و یا میلیاردها سال بیش از زمانی که در اختیار داریم طول بکشد. گذر ما از زمان فقط بخش کوچکی از تصویری نامحسوس در مقایسه با تکامل کل کهکشان است.

دستگاه های جدید و قدرتمندی برای شنیدن سیگنال ها به زودی به بهره برداری خواهند رسید. زمانی که ابزارها بتوانند آتمسفر سیارات فراخورشیدی را برای یافتن زندگی تجزیه و تحلیل کنند. SETI به آرایه های جدیدی گسترش خواهد یافت و دانشمندان قادر خواهند بود زمان تلسکوپ بیشتری را با توجه به بودجه جدید پروژه گوش دادن به ضربات بالا برای جستجو اختصاص دهند. ۱۰ برابر آسمان و کل طیف رادیویی 1‪-10 GH را شامل می شود. جستجوی اپتیکی و فروسرخ قدرتمندی وجود خواهد داشت که پیش بینی می شود اطلاعات یک روز آن معادل کل اطلاعاتی باشد که SETI  در یک سال جمع آوری می کرد.

به تازگی دانشمندان پروژه Breakthrough Starshot اعلام کردند که میلیاردر روسی یوری میلنر ۱۰۰ میلیون دلار دیگر برای فرستادن فضاپیمای رباتیک چشمک زن به نزدیکترین سامانه خورشیدی به ما، آلفا قنطورس، اختصاص داده است. استفان هاوکینگ عقیده دارد این کا را در نسل بعدی می توان انجام داد و تکنولوژی های جدیدتر این امکان را فراهم خواهند ساخت تا فقط در مدت ۲۰ سال بتوان این سفر را انجام داد.

ناتالی کابرول از دانشمندان SETI فکر می کند که اکنون زمان رویکرد جدید برای SETI است. او بیان می کند: « نگرش SETI فقط بر این محدود شده است که آیا ET تکنولوژی شبیه ما دارد و یا مانند ما فکر می کند. او احساس می کند که جستجو در اصل براساس کاوش خود ما بنیان نهاده شده است. » او پیشنهاد می دهد که رشته های بیشتری در بازطراحی جستجو گنجانده شود. اختر زیست شناسی، علوم زیستی، زمین شناسی، علوم شناختی و ریاضیات اضافه شوند. برنامه او دعوت از جامعه محققان برای کمک به ساختن نقشه راه علمی جدید برای SETI است تا معنای زندگی و جستجوی کیهان را برای اشکال جدید زندگی دوباره تعریف کنند.

برخی کارشناسان می گویند ما هیچ شواهدی از فرازمینی تا ۱۵۰۰ سال دیگر نیز مشاهده نخواهیم کرد. این زمانی است که سیگنال های رادیویی و تلویزیونی ما به قدر کافی به ستاره ها رسیده تا فرصت کشف شدن را پیدا کنند.

ممکن است فرازمینی ها بدانند که ما اینجا هستیم و ۱۰ تا ۱۵ سال دیگر ما جواب هایی را خواهیم گرفت که به دنبال آنها بودیم.

Phys‪.org