فضاپیمای کاسینی از غبار های بین ستاره ای نمونه برداری کرد.

کاسینی از 2004 در مدار زحل در حال مطالعه ی سیاره ی غول پیکر، حلقه ها و قمر هایش بوده است. همچنین فضاپیما  به وسیله ی آنالیزور غبار های کیهانی اش از میلیون ها ذره ی غبار کیهانی نمونه برداری کرد. اکثریت ذرات نمونه از دهانه های فعال که از سطح قمر فعال زحل" انسلادوس" فوران می کند، ناشی می شود.

اما در میان بیشمار ذره ی میکروسکپی که توسط کاسینی جمع آوری شده است، مقدار به خصوصی_ تنها 36 ذره_  در بیرون گروه قرار دارند. دانشمندان نتیجه گرفتند که این ذرات ماده از فضای بین ستاره ای می آیند.

حضور ذرات بیگانه در منظومه ی شمسی غیر منتظره نیست. در دهه ی 1990، ماموریت مشترک ناسا و ESA " اولیسز"  اولین بار این مواد را در موقعیت مشاهده کردند؛ که بعد ها توسط فضاپیمای گالیله ی ناسا تایید شد. غبار به ابر میان ستاره ای (یک حباب تقریبا خالی از گاز و غبار که منظومه ی شمسی در حال گذر از آن با جهت و سرعتی مشخص است) بازگردانده شد.

نیکلاس آلتوبلی از آژانس فضاپیمایی اروپا “ESA” بیان کرد: ما همیشه امیدوار بودیم که از این دستاورد قادر به آشکارسازی این بیگانگان میان ستاره ای به وسیله ی کاسینی در زحل بشویم. ما می دانستیم اگر به جهت درست نگاه کنیم، آن ها را خواهیم یافت. بی شک ما  به طور میانگین در سال مقداری از این غبار ها را که با سرعت زیاد و در مسیری مشخص که کاملا با مسیر ذرات یخی که ما معمولا از اطراف زحل جمع آوری می کنیم متفاوت است حرکت می کنند، دریافت کرده ایم.

دانه های کوچک غبار با سرعتی بیش از 45000 مایل در ساعت ( 72000 کیلومتر در ساعت)  از میان سیستم زحل می گذشتند؛ به اندازه ی کافی سریع تا بدون به دام افتادن در منظومه ی خورشیدی توسط خورشید و دیگر سیارات بگذرند.

مارسیا برتون از از آزمایشگاه نیروی پیشرانه ی موشک نایا در شهر پاسادنا ایالت کالیفرنیا می گوید: ما هیجان زده هستیم که کاسینی توانست این اکتشاف را انجام دهد. با این کشف مشخص شد که وسایل ما برای اندازه گیری ذرات غبار درون منظومه ی زحل به خوبی وسایل دیگر فضاپیما  به صورت اساسی طراحی شده اند.

بر خلاف اولیسز و گالیله ، کاسینی برای اولین بار قادر به تحلیل ذرات بخار بود و نشان داد که بخارها از یک ترکیب خاص مواد معدنی ساخته شده اند نه از یخ. ذرات هم به صورت شگفت انگیزی ساختار شیمیایی مشابهی شامل عناصر موجود در ساختار صخره ها مانند منیزیوم، سیلیکان، آهن و کلسیوم در متوسط های کیهانی داشتند.

فرانک پوستبرگ از دانشگاه هایدلبرگ: ذرات غبار کیهانی هنگام مرگ ستاره ها تولید می شوند. اما در یک مقیاس وسیع از انواع ستاره ها به طور طبیعی ما انتظار مواجهه با محدوده ی بزرگی از انواع ذرات غبار بیش از آن چه در طول تحقیق به دست آورده ایم را داریم.

محققان می گویند: ذرات غبار ستاره ها در بعضی از انواع سنگ های آسمانی پیدا می شود. که آن سنگ ها از زمان تولد منظومه ی شمسی ما آن ها را نگه داری کرده اند. آن ها معمولا قدیمی، طبیعی و دست نخورده، و از نظر ظاهری متفاوت هستند. اما به طور شگفت آوری ذرات کشف شده توسط کاسینی مانند آن ها نیستند. ظاهرا آن ها در توسط ستاره ای در بعضی دوره های متناوب نسبتا یکسان به وجود آمده اند. 

محققان در باره ی چگونگی فرآیند به وجود آمدن این غبار ها می اندیشند: غبار در یک منطقه با ساختار ستاره ای می تواند از بین برود و مانند امواج ناگهانی از ستاره های در حال مرگ که عبور می کنند؛ چندین بار منقبض و چگال شود و نتیجتا غبارهایی شبیه آنچه کاسینی در حال عبور از منظومه ی شمسی ما مشاهده کرد به وجود می آیند.

آلتوبلی می گوید: مدت طولانی ماموریت کاسینی ما را قادر ساخته تا از آن مانند یک رصدخانه ی سنگ های آسمانی کوچک استفاده کنیم و همچنین برای ما دسترسی ویژه به مقداری از غبار خارج منظومه شمسی ما که از راه های قادر به به دست آوردنشان نیستیم فراهم کرده است.

منبع: Astronomy.com