آیا آماده گذر عطارد هستید ؟

سیاره های نزدیکتر به خورشید(عطارد و زهره) وقتی از بین زمین و خورشید میگذرند به شکل یک نقطه سیاه رنگ جلوی خورشید ظاهر می شود. چون مدار این دو سیاره با یک زاویه ای متفاوت از زمین کج شده است، این گذر خیلی کم اتفاق می افتد و کسانی که مایل به تماشای این اتفاق هستند،باید از تلسکوپ های مجهز و مخصوص استفاده کنند.

عبور زهره از مقابل خورشید حتی کمتر از دوبار در یک قرن اتفاق می افتد. دفعه ی قبلی در سال 2012 اتفاق افتاد و برای گذر بعدی تا سال  2117 باید صبر کرد.

گذر عطارد از جلوی خورشید

به دلیل مدار کوچکتر و چرخش سریع تر عطارد، عبور عطارد از مقابل خورشید یک اتفاق بسیار رایج تر از عبور زهره است. عطارد تقریبا 13 یا 14 بار در قرن از مقابل خورشید عبور می کند و در این قرن تقریبا 10 بار دیگر این اتفاق خواهد افتاد.

عبور عطارد در 20 اردیبهشت 95 (9 ماه می 2016) در ساعت ۱۵:۴۲ بعد از ظهر شروع خواهد شد ۲۳:۱۲ ادامه پیدا می کند. زمان گذر دقیق برای هر منطقه کمی متفاوت خواهد بود. همه گذر برای تمام قسمت های شرقی آمریکای شمالی، بیشتر آمریکای جنوبی، اروپای غربی و سواحل غربی آفریقا دیده می شود. قسمت هایی از این رویداد در غرل آمریکای شمالی، قسمت جنوبی آمریکای جنوبی، تمام آفریقا و بیشتر آسیا دیده می شود. در آسیای شرقی (با حساب ژاپن)، اندونزی واسترالیا گذر دیده نمی شود. گذر از لحظه آغاز تا بیشینه در ایران دیده می شود

گذر عطارد اتفاقی نیست که بخواهید در لحظه آخرتصمیم به دیدن آن بگیرید. شما برای دیدن این رویداد نیاز به تجهیزات تخصصی دارید؛ ساده ترین و اصلی ترین این تجهیزات تلسکوپ خورشیدی  تخصصی و استفاده از فیلتر است.

هر تلسکوپی قادر به نشان دادن خورشید است، اما آن تلسکوپ باید مجهز باشد تا با گرما و نور بسیار زیاد خورشید روبه رو شود. شما می توانید از فیلتر مخصوص خورشیدی استفاده کنید که از جنس شیشه یا پلاستیک ساخته می شوند و یک پوشش تمام فلزی دارند برای اینکه اشعه خورشید را تا 99.99 % دور کنند تا گرما و دمای بالا روی آنها تاثیر نگذارد.

فیلتر های خورشیدی را  تقریبا همه ی فروشگاه های تلسکوپ پیدا می کنید، اما خیلی مهم هست که مخصوص تلسکوپ شما باشد، به دلیل اینکه اگر کاملا مخصوص تلسکوپ  شما نباشد امکان دارد از جایش بیافتد و بدون شک شما کور خواهید شد!

این نکته را هم به یاد داشته باشید که از فیلتر هایی که برروی تلسکوپ های ارزان قیمت قرار دارند استفاده نکنید. زیرا این فیلترها احتمال شکستنشان در برابر گرمای زیاد خورشید بالا است.

با تجهیزات معمولی،عطارد به خاطر اندازه ی بسیار کوچکتر آن نسبت به خورشید، به سختی قابل رویت است. شما حتی با بزرگنمایی 45 برابر هم قادر به تماشا نخواهید بود و حداقل به بزرگنمایی 67 برابر نیازمند هستید.

باید دنبال چه باشید ؟

هیجان انگیزترین قسمت این اتفاق چند دقیقه اول و چند دقیقه آخر عبور عطارد از خورشید است. وقتی عطارد در مقابل خورشید قرار میگیرد به نظر متصل به یک رشته ی نازک تاریک به نام افت سیاه (وقتی عطارد در قسمت پایینی و در کنار قسمت سیاه کنار لبه ی خورشید می باشد این اتفاق می افتد) می باشد.اگرچه این که عطارد در قسمت پایین خورشید حرکت کند یک خطای دید است اما بازهم ارزش دیدن با تلسکوپ را دارد.

یکی از بهترین قسمت های این اتفاق زمانی است میزان  لکه های خورشیدی زیاد است.

منبع: Space.com

اطلاعات زمانی از تقویم ماهنامه نجوم در شماره ۲۵۴ (اسفند ۹۴ و فروردین ۹۵) نوشته شده است.