امکان گردش سیارات به دور سیاهچاله‌های ابر پرجرم

شاید هنوز تصاویر هیجان انگیز فیلم اینتراستلار (میان ستاره ای) از یادتان نرفته باشد، جایی که کاوشگران فیلم به دیدار سیاراتی می‌رفتند که در نزدیکی سیاهچاله ها قرار داشتند. شاید در ذهن بسیاری از ما این موضوع که سیارات فقط به دور ستارگان می‌چرخند، به عنوان یک واقعیت انکار ناپذیر ثبت شده باشد. اما به تازگی تحقیقی انجام پذیرفته که بر اساس نتایج آن، سیارات می‌توانند به دور سیاهچاله‌ها، در حال گردش باشند.

قبلا ایده چرخش سیارات به دور سیاهچاله‌های کوچک مطرح شده بود. اما به تازگی، تیمی تحقیقاتی در دانشگاه کاگوشیمای ژاپن، به رهبری سو کیچی وادا، مدل سازی به وجود آمدن سیارات و گردش آنها به دور سیاهچاله‌های ابر پرجرم را انجام داده اند.

آقای وادا در این باره می‌گوید: "این اولین تحقیقی است که امکان به وجود آمدن اجرام سیاره ای بدون منشأ ستاره ای و در اطراف سیاهچاله ها را مطالعه می کند."

تشکیل سیارات معمولا نتیجه وجود صفحاتی از غبار و گاز در اطراف ستاره ها است. در گذر زمان و با برخورد ذراتِ این صفحه به هم، توده هایی به وجود می‌آیند. در ادامه این روند، سرانجام توده های عظیمی تشکیل شده که منجر به تشکیل یک سیاره می‌شود.

وادا و تیمش به بررسی روند تشکیل سیارات در اطراف سیاهچاله ها پرداخته‌اند. آن‌ها به دنبال یافتن شباهت بین روند تشکیل سیارات در اطراف سیاهچاله ها و ستارگان هستند.

به علت جرم و جاذبه بسیار زیاد سیاهچاله ها، زمان در اطراف این اجرام دچار کشیدگی می‌شود. اگرچه سیاراتی که به دور این سیاهچاله ها در حال گردش هستند، تحت تاثیر این کشیدگی زمان نخواهند بود. آقای وادا می گوید فاصله این سیارات از سیاه‌چاله‌ها احتمالا بین 10 تا 30 سال نوری است. در نتیجه‌ی این فاصله طولانی، تاثیر نسبیت عام، قابل صرفنظر کردن خواهد بود.

بر اساس نتایج این تحقیقات، سیستم های سیاره ای که به دور سیاهچاله‌های ابرپرجرم تشکیل می‌شوند، خیلی مشابه منظومه های ستاره ای نخواهند بود. به علت حجم زیاد غبار در اطراف سیاه‌چاله ها، سیارات حاصل بسیار بزرگتر از زمین خواهند بود. آقای وادا می‌گوید این سیاره ها احتمالا تا 10 برابر زمین هستند و تعداد آن‌ها تا 10000 عدد به دور هر سیاهچاله می‌تواند باشد.

شان ریموند از دانشگاه بوردو می‌گوید:"منطق این تیم تحقیقاتی محتمل است. اما ممکن است این سیارات به سیاه‌چاله نزدیک تر و تعدادشان بیشتر باشد. همچنین امکان دارد که میلیون ها سیاره به دور یک سیاهچاله در حال گردش باشند. ولی وقوع این امر، نیازمند همزمانی شرایط زیادی است."

رصد مستقیم چنین سیاراتی بسیار دشوار است. زیرا فاصله آن‌ها با ما بسیار  زیاد است. ولی رصد غیر مستقیم آنها به وسیله ستاره شناسی فروسرخ برای دیدن صفحه (قرص) پیش سیاره ای (صفحه ای از غبار که منشا پیدایش سیارات است) امکان پذیر است.

منبع: وبسایت نیوساینتیست